Chung kết Europa League: Màn so tài pressing đỉnh cao của Liverpool và Sevilla

Gegenpressing (hay counter pressing) của Juergen Klopp hiểu cơ bản là chống phản công. Trong khi đó, Sevilla dưới thời Unai Emery lại sở trường chơi phòng ngự phản công. Nghe thì có vẻ đây sẽ là màn đối đầu giữa hai đội bóng kỵ giơ, nhưng thực tế thì chưa chắc.

LIVERPOOL & GEGENPRESSING ĐANG HOÀN THIỆN

Về bản chất, gegenpressing là lối chơi chống phản công, tức là đặt trọng tâm vào tranh chấp bằng những tình huống pressing dữ dội ngay sau khi mất bóng, rồi chuyển trạng thái từ phòng ngự sang tấn công ở tốc độ cao. Lối chơi này có thể phát huy tác dụng rất tốt trước những đội chủ động chơi tấn công như Man City, nhưng cũng không kém phần hiệu quả trước những đội giỏi phản công như Chelsea.

Với Klopp, chuyện sơ đồ chiến thuật chỉ mang tính tham khảo, bởi cách triển khai lối chơi của Liverpool chỉ có một. Gegenpressing kiểu Klopp thường được Liverpool thể hiện thế này: Cầu thủ chơi cao nhất sẽ gây áp lực mỗi khi trung vệ đối phương cầm bóng, khiến họ buộc phải chuyền bóng ra biên, tức là hướng phát triển bóng đã hạn chế hơn. Hậu vệ biên nhận bóng sẽ ngay lập tức bị áp sát bởi tiền vệ đứng gần nhất của Liverpool, còn nếu chuyền vào giữa sẽ bị ít nhất 3 tiền vệ The Kop bao vây.

VIDEO: Liverpool sẽ chơi chiến thuật nào để khắc chế Sevilla?

Nếu đối phương chọn phương án chuyền bổng vào vòng cấm, các trung vệ cao to của Liverpool luôn sẵn sàng phá bóng ra biên. Ở đây, các hậu vệ cánh tốc độ và bền bỉ của The Kop sẽ giành lại bóng để tổ chức phản công nhanh. Đó có thể hiểu là phương án buộc đối phương rơi vào những tình huống đã được chuẩn bị sẵn ở từng khu vực cụ thể trên sân, từ đó buộc đối phương phải mắc sai lầm thay vì bị động chờ đợi như Chelsea hay Atletico.

Trong tấn công, các học trò của Klopp lại được thỏa sức thể hiện kỹ năng của mình. Khi cần pressing để lấy bóng, những Roberto Firmino, Adam Lallana và cả Divock Origi bền bỉ không kém bất kỳ cầu thủ đánh chặn nào. Nhưng khi có bóng, họ mau chóng lột xác trở lại là những nghệ sĩ sân cỏ với tốc độ và kỹ thuật đáng gờm.

Nhắc đến các phương án tấn công của Liverpool, hai vị trí hậu vệ biên cũng là yếu tố không thể bỏ qua. Nathaniel Clyne và Alberto Moreno, cặp hậu vệ cánh với khả năng lên công về thủ nhịp nhàng, chính là những hình mẫu lý tưởng với Klopp. Bằng chứng là khi thay họ bởi Jon Flanagan và Brad Smith ở trận gặp West Brom cuối tuần qua, Liverpool lên bóng ở biên như gà mắc tóc, phòng ngự cũng kém hẳn hiệu quả.

Bản đồ nhiệt thể hiện tầm hoạt động của Moreno (trái) và Clyne (phải) ở trận thắng Dortmund 4-3

Ở giữa sân, Emre Can còn quan trọng hơn cả một tiền vệ con thoi thông thường bởi được Klopp cho phép dâng cao tấn công mỗi khi có cơ hội, mà điển hình là pha kiến tạo cho bàn gỡ đầu tiên của Origi ở trận lượt về tứ kết Europa League với Dortmund. Nếu như có thêm thủ quân Jordan Henderson trở lại, tuyến giữa Liverpool sẽ còn mạnh mẽ và cơ động hơn nữa.

Nhưng nói thế không có nghĩa Gegenpressing của Klopp không có điểm yếu. Mang tiếng là chơi chống phản công nhưng The Kop lại luôn gặp khó khăn trước những đội phòng ngự lùi sâu và phản công trực diện bằng những đường chuyền dài kiểu Leicester hay một số đội bóng trung bình ở Premier League. Những đường chuyền phá bẫy việt vị kiểu ấy sẽ dễ dàng phá vỡ hệ thống đội hình được bố trí gần nhau của The Kop. Đó cũng là lý do Liverpool hay chơi thăng hoa trong những trận cầu lớn, trước những đối thủ có khả năng kiểm soát bóng tốt, nhưng lại gây thất vọng trước những đội chơi co cụm.

SEVILLA CŨNG LÀ CHUYÊN GIA PRESSING

Sẽ là sai lầm nếu đánh giá Sevilla thấp hơn Liverpool. Đội bóng xứ Andalucia là kẻ thống trị Europa League với 2 chức vô địch liên tiếp gần nhất. Họ chơi phập phù ở La Liga (cán đích thứ 7), nhưng lại cực kỳ ổn định ở đấu trường hạng hai châu Âu (thắng 5 và chỉ thua 1 trong 8 trận mùa này). Nói cách khác, các học trò của Unai Emery là một ông lớn thực sự ở Europa League.

HLV Emery ưa thích sử dụng sơ đồ 4-2-3-1 với lối chơi phòng ngự phản công, khi cần tấn công có thể chuyển sang 4-3-3, trong đó sự cơ động ở hàng tiền vệ đóng vai trò mấu chốt. Điều thú vị là giống như Liverpool, Sevilla cũng là tập thể cực giỏi pressing. Họ phòng ngự bằng pressing ngay từ tuyến đầu, và lên bóng bằng cả những pha phản công lẫn những đợt bẻ gãy nỗ lực tấn công của đối thủ. 

Trong hình trên, hậu vệ trái và tiền vệ trái của Sevilla đang gây sức ép lên Messi ở khu vực sân của Barca. Nếu một trong hai cầu thủ áo trắng giành được bóng (và thực tế họ đã làm được), đây sẽ là một cơ hội cực kỳ nguy hiểm.

Có thể thấy, tuyến tiền vệ và tiền đạo của Sevilla ở tình huống này tạo ra một hình lục giác. Nếu đối phương triển khai bóng trong phạm vi hình lục giác này, Sevilla sẽ rất dễ dàng giành thế thượng phong. Vì thế, Messi chỉ có 2 phương án hoặc tự mình dẫn bóng hoặc trả ngược về sau. Nếu chuyền về cho trung vệ hoặc hậu vệ phải, các tiền đạo Sevilla sẽ nhanh chóng áp sát.

Hàng tiền vệ 3 người (ở trung tâm) của Emery cũng là một điểm nhấn thú vị. Mùa này, nhà cầm quân 44 tuổi ưa thích sử dụng Ever Banega chơi cao nhất, Grzegorz Krychowiak và Steven N’Zonzi hoặc Vincente Iborra phía sau làm nhiệm vụ đánh chặn và tổ chức. Tuy nhiên, khi cần kiểm soát thế trận, Banega cũng có thể lùi xuống tráo vị trí với Iborra, giúp tuyến giữa Sevilla cầm bóng và chuyền bóng tốt hơn.

TƯƠNG QUAN LỰC LƯỢNG

Tin vui cho Liverpool là Sevilla lúc này đã khác rất nhiều so với đoàn quân giành Europa League 1 năm về trước. Chân sút đã tỏa sáng rực rỡ trong trận chung kết, Carlos Bacca đã chuyển sang khoác áo AC Milan, trong khi một ngòi nổ cực kỳ đáng sợ bên cánh phải là Aleix Vidal đã bị Barcelona tước đoạt. Thành tích giải quốc nội của các học trò Emery mùa này cũng sa sút thấy rõ (xếp thứ 7 thay vì thứ 5 mùa trước).

Trái lại, Liverpool đang liên tiếp đón nhận những thông tin đầy lạc quan về tình hình nhân sự. Origi, Henderson và cả Danny Ings đều đã trở lại tập luyện bình thường và sẵn sàng góp mặt không nhiều thì ít vào trận chung kết thứ 2 mùa này của The Kop. Sevilla rất mạnh, nhưng Liverpool ở đẳng cấp hoàn toàn khác với 2 đối thủ của thầy trò Emery ở 2 trận chung kết gần nhất, Benfica và Dnipro.